Τέτανος - Θύρες εισόδου

Ως θύρα εισόδου του κλωστηριδίου του τετάνου χρησιμεύει οποιαδήποτε λύση της συνέχειας της καλυπτήριας επιφάνειας του δέρματος και σπανιότερα των βλεννογόνων. Πάντως σε 20-30% των περιπτώσεων η θύρα εισόδου δεν ανευρίσκεται. Αυτό πιθανώς οφείλεται στο ότι ο υπεύθυνος τραυματισμός είναι τόσο επιπόλαιος και ασήμαντος ,ώστε δεν γίνεται αντιληπτός ή και λησμονείται από τον ασθενή ,επουλώνεται γρήγορα και έτσι είναι αδύνατον να ανεβρεθεί ακόμη και από τον ιατρό.

Όπως τονίσαμε ο τέτανος μπορεί να παρουσιασθεί σε οποιοδήποτε τραύμα όπως εκτρώσεις ,περιτομή, έλκη οδοντικές επεμβάσεις τραύματα του κερατοειδούς ενδορινικά ξένα σώματα αλλά και από ασήμαντα τραύματα όπως τσιμπήματα από έντομα τρύπημα από ένα αγκάθι τριαντάφυλλου ή και μιας καρφίτσας. Στο σημείο ενοφθαλμισμού του μικροβίου ακολουθεί και η ανάπτυξη αυτού. Το μικρόβιο ουδέποτε εισέρχεται στην κυκλοφορία. Επί ορισμένων όμως τραυμάτων ο τέτανος παρουσιάζεται με ιδιαίτερη μεγάλη συχνότητα. Αυτά γενικώς τα τραύματα είναι τα σηπτικά, κλειστά και βαθιά, καθώς και αυτά που περιέχουν ισχαιμικούς ή νεκρωμένους ιστούς και ξένα σώματα. Τα τραύματα αυτά διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:

1.            Τραύματα από αιχμηρά όργανα, πχ από αγκάθια,αγκίστρια, από παρασχίδα ξύλου. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται και οι ενέσεις. Στις υπανάπτυκτες χώρες ιδιαίτερα συχνά αναφέρεται τέτανος μετά από ενδομυϊκές ενέσεις φαρμάκων που προκαλούν τοπική νέκρωση όπως είναι η κινίνη, η φαινυλοβουταζόνη, η εμετίνη, τα ηπατικά εκχυλίσματα και άλλα. Στις ανεπτυγμένες χώρες συχνά ενοχοποιούνται οι ενέσεις ηρωίνης από τους τοξικομανείς. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι από το έτος 1955 και μετά στην πολιτεία της Νέας Υόρκης το συχνότερο αίτιο τετάνου είναι οι ενέσεις ναρκωτικών από τους τοξικομανείς. Η νόσος στους ασθενείς αυτούς εκδηλώνεται με βαριά μορφή εφόσον η αντισηψία του δέρματος στην θέση της ένεσης και η αποστείρωση της σύριγγας και του περιεχομένου της είναι κατά κανόνα πλημμελής ή και ανύπαρκτη. Είναι δυνατόν μάλιστα τα αρχικά συμπτώματα της νόσου να εκληφθούν ως εκδηλώσεις στερήσεως του ναρκωτικού και να χαθεί πολύτιμος χρόνος από την θεραπεία.

2.            Τραύματα που περιέχουν ξένα σώματα, όπως βλήματα πυροβόλων όπλων ή θραύσματα οβίδων, τεμάχια ενδυμάτων, παρασχίδες ξύλου χώμα κτλ.

3.            Τραύματα με εκτεταμένες θλάσεις και νεκρώσεις ιστών, όπως τα τροχαία ατυχήματα, πτώσεις από μεγάλο ύψος, σεισμών κτλ.

4.            Τραύματα ρυπαρά ανώμαλα  και βαθιά.

5.            Τραύματα με διαπύηση. Η παρουσία αυτών των μικροβίων καταναλώνουν το οξυγόνο και έτσι συμβάλλουν στην δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την ανάπτυξη του κλωστηριδίου και την πρόκληση της νόσου.

6.            Εγκαύματα 2^ου  και 3^ου  βαθμού.

7.            Αμβλώσεις και τοκετοί.

8.            Γάγγραινα παντός τύπου ιδιαίτερα από κρυοπαγήματα.

9.            Ωτόρροια

Ως σπανιότερες πύλες εισόδου αναφέρονται οι χειρουργικές επεμβάσεις κυρίως επί του γαστρεντερικού σωλήνα και του μέσου ωτός  η περιτομή η περίδεση του ομφάλιου λώρου και η εισρόφηση ξένων σωμάτων.

Στα νεογνά συχνή θύρα εισόδου του μικροβίου είναι το τραύμα του ομφάλιου λώρου, όταν δεν λαμβάνονται οι στοιχειώδεις κανόνες καθαριότητας και ασηψίας κατά την περιποίηση του νεογνού.